1.) Trablursgarp Savaşı
Milli birliğini sağladıktan sonra politikasını yeni sömürgeler bulma yönünde geliştiren İtalya, 20. yüzyıla gelindiğinde ciddi bir sömürge bulamamıştı. Bu sırada sömürge arayışlarını hızlandırmış olan İtalya, zengin hammadde ve petrol yataklarına sahip bulunan ve Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki son toprak parçası olan Trablursgarb’a saldırdı. İtalya’nın buraya saldırmasında Osmanlı Devleti’nin burayı savunacak gücünün olmamasının da payı vardır.
Gönüllü Türk subaylarının ( Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları) yardımıyla yöre halkının teşkilatlandırılması sonucu Derne ve Tobruk’ta İtalya mağlup oldu. Nitekim İtalyanlar, genellikle gemi toplarının etkili olamadığı mesafelerin daha ilerisine gidememişler, onun için olabildiğince kıyı bölgelerinde kalmaya özen göstermişlerdi. Savaş İtalya için artık bir bunalım olamaya başlamıştı ve bazı komutanlar değiştirilmeye başlamıştı ki, günlük haberleri hep bu konu teşkil ediyordu. Fakat, İtalya’yı bu durumdan kurtaran Balkan Devletleri ittifakı oldu. Nitekim Balkan Savaşının patlak vermesi üzerine Osmanlı Devleti, İtalyanlarla barış antlaşmasına yanaşmak zorunluluğunda kaldı.
2. Uşi ( Ouchy ) Antlaşması (18 Ekim 1912)
Trablursgarp Savaşı devam ederken Balkanlarda Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ’ın ittifakı sonucu Osmanlı Devleti, İtalyanlarla antlaşma yapmaya mecbur kaldı ve yapılan görüşmeler sonucunda İtalyanlarla Uşi Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre; Trablursgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakıldı. Trablursgarb’ın kaybedilmesi ile Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son toprak parçasını kaybetmiş oldu. Bunun yanı sıra ileriki yıllarda İtalya ile Türkiye arasında ve uluslar arası arenada bir sorun haline gelecek olan Oniki Ada sorununun da temelleri atılmış oldu. Bunu Uşi Antlaşması’ndaki Oniki Adanın geçici olarak İtalya’ya verilmesi maddesi sağlamıştır. Uşi Antlaşması ile Oniki Ada’yı geçici olarak hakimiyetine alan İtalya bu adaları I. Cihan Harbi sırasında işgal etmiştir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra ise Türk Hükümetine yapılan teklif kabul edilmeyince 1947 tarihinde adalar Yunanistan’a bırakılmıştır.
Tarihçi Talha GÖNÜLALAN tarafından hazırlanan bir çalışmadır..
Bu konuyla ilgili sitemizde ayrıca bir başlık varmış ;
https://www.tarihonline.com/k30-trablusgarp-savasi-ve-usi-antlasmasi.html
Bu nedenden dolayı bu başlığı kilitliyoruz.